Wet- en regelgeving

De EU-afvalstoffenbeheerwet

Bij de richtlijn wordt een juridisch kader vastgesteld voor de behandeling van afval in de Europese Unie (EU).

Het kader is ontworpen om het milieu en de menselijke gezondheid te beschermen door het belang te benadrukken van goed afvalbeheer en technieken voor nuttige toepassing en recycling om de druk op hulpbronnen te verminderen en hun gebruik te verbeteren.

Wat is het doel van de richtlijn?
Deze richtlijn stelt regels vast op basis van het beginsel dat de vervuiler betaalt. Dat betekent dat een onderneming die milieuschade veroorzaakt, daarvoor aansprakelijk is, de nodige preventie- en herstelmaatregelen moet nemen en alle ermee verbonden kosten moet dragen.

De richtlijn bevat daarnaast nieuwe doelstellingen inzake de recycling van stedelijk afval: tegen 2025 moet ten minste 55 gewichtsprocent van het stedelijk afval worden gerecycleerd. Deze doelstelling stijgt naar 60 gewichtsprocent tegen 2030 en 65 gewichtsprocent tegen 2035.

Waste Framework Directive  

Basisprincipes van de Kaderrichtlijn Afvalstoffen

• Introduceert het “vervuiler betaalt”-principe en de “uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV)”.

Afvalhiërarchie (voorkeursvolgorde): preventie, hergebruik, recycling, energieterugwinning, storten (laatste optie).

Afval wordt een product of secundaire grondstof als het: veelvuldig wordt gebruikt; markt of vraag heeft; wettelijk en technisch geschikt is; geen negatieve milieu- of gezondheidsimpact heeft.

EU-verordening inzake verpakkingen en verpakkingsafval

Deze verordening vervangt de oude richtlijn uit 1994 en geldt voor alle verpakkingen en verpakkingsafval in de EU, ongeacht materiaal of sector. Ze heeft als doelen:

Vermindering van verpakkingsafval, Verhogen van recyclebaarheid, Verplichte etikettering, Minimale hoeveelheden gerecycled materiaal, Harmonisatie van regels over lege ruimte en herbruikbaarheid.

Toepasbaar op alle economische actoren in de keten: fabrikanten, importeurs, distributeurs, fulfilment-partijen enz.

Deadlines  

Vanaf 1 januari 2030: alle verpakkingen moeten minstens recycleklasse C hebben (≥70% recyclebaar)

Vanaf 1 januari 2038: minstens klasse B (≥80% recyclebaar), Klasse A = ≥95% recyclebaar (per eenheid, op gewichtsbasis)

Verpakkingen moeten: Materiaalrecycling mogelijk maken, Afzonderlijk te sorteren zijn zonder andere afvalstromen te verstoren, Recycleerbaar zijn op schaal, Vrijstellingen voor o.a. verpakkingen voor gevaarlijke stoffen, hout, textiel en zorgsector.

Per 1 januari 2030: 30% PET-contactverpakkingen (behalve drankflessen), 10% andere kunststof contactverpakkingen, 30% single-use drankflessen, 35% alle andere plastic verpakkingen

Per 1 januari 2040: Verplicht minimum stijgt naar 50–65%, afhankelijk van type, Uitzonderingen o.a. voor verpakkingen in direct contact met medicijnen en gevaarlijke goederen.

lege ruimte en ontwerp eisen: Verpakking moet minimaal gewicht/volume bevatten voor functionaliteit

• Vanaf 1 januari 2030: max. 50% lege ruimte bij gegroepeerde, transport- en e-commerceverpakking
• Lege ruimte omvat ook vulmateriaal zoals piepschuim, noppenfolie enz.

Verplichte deelname aan hergebruiksystemen vanaf 2030:

• 100% herbruikbaar voor transport tussen bedrijfslocaties binnen een lidstaat
• 40% van ander transportverpakking in EU herbruikbaar
• Voor dozen als gegroepeerde verpakking: 10% in 2030, 25% in 2040

Uitzonderingen: contact met voeding, karton, zware goederen.

• Vanaf 12 augustus 2028: verpakkingen moeten label met materiaalsamenstelling hebben
• Vanaf 12 februari 2029: herbruikbare verpakkingen moeten specifiek gemarkeerd zijn met:
  
  • QR-code voor hergebruikssysteem
  • Verduidelijking dat het niet om eenmalige verpakking gaat

Extra etikettering vereist voor:

• Composteerbaar materiaal
• Stoffen van zorg
• Statiegeldverpakkingen